កំណត់សម្គាល់ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ អាស៊ានបូក៣

ភ្នំពេញ៖ កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការហិរញ្ញាវត្ថុអាស៊ានបូកបី បានធ្វើឲ្យមានការរីក ចម្រើន នឹងនរ ក្នុងការបង្កើតស្ថិរភាពជំនួយការហិរញ្ញវត្ថុក្នុងតំបន់ និងយន្តការដើម្បីការពារវិបត្តិ ការរឹតបន្តឹងសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងតំបន់ និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍន៍ទីផ្សារអាស៊ី ជាមួយនឹងការសម្រេចបានគួរឲ្យកត់សម្គាល់ដូចជា គំនិត ផ្តើមយន្តការពហុភាគីឈៀងម៉ៃ (CMIM) និងការិយាល័យស្រាវជ្រាវម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានបូកបី (AMRO) និង គំនិតចាប់ផ្តើមនៃទីផ្សារអាស៊ី។

១. ពង្រឹងដំណោះស្រាយវិបត្តិក្នុងតំបន់ និងយន្តការកាពារតាមរយៈ CMIM

CMIM គឺជាការសម្រេច ជោគជ័យដ៏ធំមួយរបស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុអាស៊ានបូកបី។ នេះជាការជំរុញ យ៉ាងធំធេងមួយចំពោះពហុភាគីដោះស្រាយវិបត្តិ និងយន្តការការពារនៅក្នុងអាស៊ីបូព៌ា និងការដើរតួយ៉ាងមាន សារៈសំខាន់ក្នុងការរក្សាសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងតំបន់ និងស្ថិរភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។

ដើម្បីធ្វើឲ្យកិច្ចសហប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ាកាន់តែស៊ីជម្រៅថែមទៀត និងរឹតបន្តឹងស្ថិរភាព ដំណោះស្រាយវិបត្តិក្នុងតំបន់ នាយករដ្ឋមន្រ្តីចិន លោក វិន ជាបាវ បានផ្តួចផ្តើមគំនិតពហុភាគី គំនិតផ្តួចផ្តើម ឈៀងម៉ៃ នៅក្នុងប្រជុំបណ្តាថា្នក់ដឹកនាំអាស៊ានបូកបី កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០០៣ ដោយទទួលបានការយល់ ព្រមពីបណ្តាលថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេស ជាសមាជិកផ្សេងទៀត។ ដើម្បីនឹងអនុវត្តន៍នូវគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះដែរ ចិន បានធ្វើការជាមួយនឹងសមាជិកផ្សេងទៀត របស់ប្រទេសអាស៊ានបូកបី បានខិតខំប្រឹងប្រែង ចំពោះប្រតិបត្តិការ របស់ CMIM យ៉ាងខ្លំាង ហើយនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តិហិរញ្ញវត្ថុអាស៊ានបូកបី កាលពីឆ្នាំ២០០៧ រដ្ឋមន្រ្តីទំាងអស់ បានសម្រេចចិត្តបង្កើតអាងគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯងមួយ ដែលជាទម្រង់មូលដ្ឋានគ្រឹះរបស់ CMIM។ នៅក្នុងអាងបម្រុងនេះ យន្តការមួយដែលអាចជួយគ្នាទៅវិញទៅមកបាន ក្នុងពេលដែលរាល់សមាជិក អាស៊ាន បូកបីទំាងអស់ ធ្វើតាមតម្លៃពិតប្រាកដមួយនៃការតម្លៃប្តូរប្រាក់បរទេស និងគ្រប់គ្រងការបង្កើតនេះដោយខ្លួនឯង ក្នុងពេលសន្តិភាពមួយ។

២. បង្កើតតំបន់រួបរួមសេដ្ឋកិច្ចឯករាជ្យ

ការរួបរួមសេដ្ឋកិច្ច និងឯករាជ្យ គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ចំពោះ ប្រតិបត្តិរលូនរបស់ ដំណោះស្រាយវិបត្តិពហុភាគី ក្នុងតំបន់ និងយន្តការការពារ ហើយដើម្បីជំរុញឲ្យមានការបង្កើតសមត្ថភាព និងការគំាទ្រចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀង CMIM ប្រទេសជាសមាជិកទំាងអស់ បានសម្រេចចិត្តបង្កើតការរួបរួមតំបន់ឯករាជ្យមួយ នៅអាស៊ានបូកបី ខណៈដែលរដ្ឋមន្រ្តីហិរញ្ញវត្ថុទំាងអស់ជួបប្រជុំគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០០៩។

កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១១ AMRO ត្រូវបានបង្កើតឡើង និងចុះឈ្មោះនៅក្នុងប្រទេស សិង្ហបុរី ដែលវាជាការ គំាទ្រដ៏មានសារៈសំខាន់ ដែលបានដឹកនាំម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថានការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ របស់ប្រទេសជាសមាជិក អាស៊ានបូកបី។

៣. ការរៀបចំផែនទីបង្ហាញផ្លូវ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ទីផ្សារអាស៊ី

សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារអាស៊ី អាចមានឥទ្ធិពលដល់បណ្តាញតម្លៃយ៉ាងសម្បើមសម្រាប់ការសន្សំក្នុងតំបន់ ដែលនឹងធ្វើ ការវិនិយោគក្នុងតំបន់ និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។ ចាប់តំាងពីឆ្នាំ២០០៣មក ABMI បានដើរតួយ៉ាង សំខាន់ក្នុងការសម្រេចបាននូវមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃប្រាក់ចំណូល ការអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់៕